برای یک زنبوردار و یا کسی که با کار زنبورداری از نزدیک آشنا بوده است، قطعا پاسخ به این سوال که عسل چگونه تولید می شود و آیا عسل مدفوع زنبور عسل است یا خیر بسیار ساده است.
جواب به این سوال همانقدر ساده است که بگویم آیا شیر، ادرار گاو یا گوسفند است! قطعا هیچ موجودی حاضر نیست که مدفوع خود را با این همه زحمت ذخیره سازی کند.
اولین نکته‌ای که باید بدانیم این است که عسل نه مدفوع زنبور عسل است و نه بذاق دهان زنبور. بلکه غذایی است که زنبور آن را در فصل‌های گرم سال، از شهد گل‌ها و گیاهان حاصل می‌کند تا در فصل‌های سرد سال از آن تغذیه کند.
کار زنبوردار این است که با کوچ دادن زنبور به جاهای مختلف، کاری کند که زنبور، مقدار عسل بیشتری تولید کند تا ما هم بتوانیم از آن استفاده کنیم.
آیا زنبور عسل هم مدفوع دارد؟
بله قطعا، زنبور هم دارای یک سیستم گوارش است که از عسل و گرده گل برای زنده ماندن تغدیه می‌کند و مانند هر موجود دیگری که داری سیستم گوارش است مدفوع هم دارد. اما این مدفوع کاملا با عسل متفاوت است. ضمن اینکه زنبور عسل به هیچ وجه مدفوع خود را داخل کندو نمی‌ریزد چرا که می‌توان گفت زنبور عسل یکی از پاکیزه ترین موجوادت جهان است که نسبت به هر گونه آلودگی حتی ذرات گرد و غبار نیز حساس است.
زنبور عسل مدفوع خود را در پروازهایی که به بیرون دارد در بیرون از کندو تخلیه می‌کند. حتی گاهی در فصل‌های سرد که دمای هواز زیر ۱۰ درجه است و زنبور قادر به بیرون رفتن و پرواز نیست. ممکن است دو تا سه هفته و یا حتی بیشتر مدفوع خود را نگه دارد تا زمانی که شرایط مساعد برای پرواز به بیرون پیش بیاید و آنگاه مدفوع خود را خارج می‌کند.
البته گاهی پیش می‌آید که زنبور به خاطر برخی از بیماری‌ها و یا اختلال در سیستم گوارش خود در داخل کندو مدفوع کند، که آن هم به سرعت از داخل کندو خارج می‌شود اما در حالت عادی زنبور این کار را انجام نمی‌دهد.
